ODA İKLİMİ NEDİR
Dışarıdaki iklim kadar oda iklimi de mevcuttur. Hava basıncı, sıcaklık, hız ve odanın aldığı güneş ışını ile ışın sıcaklığı oda ikliminin ölçülebilen değerlerini oluştururlar. Bu faktörlerin uygun ahengi sıkıntısız bir oda iklimi sağlar ve insan sağlığı ile verimini olumlu yönde etkiler. Termik rahatlık, bedensel olarak düzenlenmiş sıcaklık yönetimi dengede bulunduğunda devreye girmektedir. Bu, vücudun sıcaklık ayarlı faaliyetlerle en iyi şekilde idare olunması anlamına gelmektedir. Rahatlık, vücudun sıcaklık atmasıyla ve çevrenin gerçek sıcaklık kaybıyla örtüşmesiyle dengeye girer. Sıcaklık akımı sıcak yüzeyden soğuk yüzeye doğru gerçekleşir.
VÜCUDUN SICAKLIK AYARLI ÖLÇÜLERİ
Sıcaklık oluşumu: Tenin kan dolaşımı, kan dolaşım hızının artması, damar genişlemesi, kas titremesi, soğuma: ter sekresyonu.
ÇEVRE VE VÜCUT ARASINDAKİ SICAKLIK DEĞİŞİMİ
İçsel sıcaklık akımı: Vücudun kan dolaşımıyla bağlantılı, vücut çekirdeğinden tane giden sıcaklık akımı. Dışsal sıcaklık akımı: Ayak üzerinden yükselen sıcaklık akımı: konveksiyon. (Hava hızı, oda havası ve giyinik ve çıplak vücut arasındaki hararet farkı); sıcaklık ışıması (giyinik vücut yüzeyi ile çevre yüzeyi arasındaki hararet farkı). Buharlaşma, solunum (vücut yüzeyi, ten ve çevre arasındaki buhar basıncı farkı).
SICAKLIK DEĞİŞİMİ İÇİN KAVRAMLAR
Sıcaklık akımı: Direkt temas aracılığıyla sıcaklık aktarımı. Örneğin bakırın sıcaklık iletkenliği yüksek, havanın ise düşüktür (Gözenekli set malzemesi): Konveksiyon = sıcaklık işlemesi. Hava, sıcak gövdeyle temasında ısınır (Örn. Radyatör), yükselir, tavanda soğur ve tekrar alçalır. Hava dolaşır ve toz ile uçuşan parçacıkları toplar. Isıtma merkezi (Örn. Radyatör) ne kadar hızlı akarsa dolaşım süreci o kadar hızlı olur. Sıcaklık ışıması: Sıcak gövdelerin yüzeyleri yüzey sıcaklığına bağlı olarak ışınlama yapar. Işınlama mutlak sıcaklığın 4. kuvvetiyle orantılıdır, örneğin sıcaklık iki katı yüksek ise o, 16 kez daha yüksektir. Sıcaklık ile ışınlamanın dalga boyları da değişkendir. Yüzey sıcaklığı ne kadar artarsa kendisi o kadar kısa olur. 500°C'den itibaren sıcaklık ışık olarak görünür. Görüş sınırının altındaki ışık ışınlamasına infraruj/ sıcaklık ışınlaması denir. Bu sıcaklık, tüm yönlere ışık yayar, havayı ısıtmadan deler, sabit gövdelerden emilir (alınır) ya da yansıtılır. Işınlamanın emilmesi sırasında adı geçen sabit gövdeler (insan vücudu da) ısınır (ışıma sıcaklığı). Bu sıcaklık alımlaması fiziksel nedenlerden dolayı insan için en uygun ve sağlıklı alımlamadır (çini soba). Rahat iklim: Şubat/Mart, 2000 metre yüksekliği. 5°C, tozsuz ve kuru hava, koyu mavi gökyüzü, kar üzerinde parlayan güneş. Yüksek ışıma sıcaklığı. Rahatsız iklim: Yaz ortası (tropikal), kapalı gökyüzü. +30°C hava sıcaklığı. Tozlu dumanlı büyük şehir, yüksek nem ve bunaltıcı sıcak.
ODA İKLİMİNİN DÜZENLENMESİ İÇİN ÖNERİLER
Yazın 20-24°C rahat, kışın ise 21°C (+/- 1°C). Çevre alanları sıcaklığı hava sıcaklığından sadece 2-3°C farkı olabilir. Hava sıcaklığının değişmesi belli ölçüde yüzey alanı sıcaklığı değişmesiyle dengelenebilir. (alçalan hava sıcaklığı-yükselen yüzey alanı sıcaklığı). Diyagramlar! Bu sıcaklıkların farkı büyüdüğü takdirde gerektiğinden daha yüksek bir hava hareketi oluşur. Özellikle pencereler kritik alanlardır. Zeminden ayaklar yolu ile iletilen ısı engellenmelidir. Ayak sıcaklığı ve soğukluğu insanların hissiyetleridir, tabandan kaynaklanan bir olgu değildir. Çıplak ayak, sıcaklık/soğukluğu sadece zemin kaplaması ve katman kalınlığından hisseder, giyinik ayak ise kaplama ve tabandaki sıcaklıktan hisseder. Tavanın yüzey sıcaklığı oda yüksekliğine bağlıdır, insanın hissettiği sıcaklık ise oda hava sıcaklığı ve çemberleme alanı sıcaklığı ortalamasıdır.
HAVA VE HAVA HAREKETİ
Hava hareketi hava cereyanı olarak algılanır. Cereyan bu durumda vücudun yerel soğumasına yol açar.
HAVA SICAKLIĞI VE DEĞİŞEN HAVA NEMİ
40-50 olan hava nemi ortamı rahattır. Düşük nemde ise (%30) toz parçacıkları uçuşur.
TEMİZ HAVA VE HAVA DEĞİŞİMİ
Uygun olan kontrollü bir havalandırmadır, sürekli ve rastlantısal havalandırmalar değildir. Havanın CO2 oranı oksijen vasıtasıyla telafi edilmelidir. 0,10 vol.- olan CO2 değeri aşılmamalıdır, çünkü oturma ve yatak odaları saatte 2,3 kez havalandırılmaktadır. İnsanın temiz hava ihtiyacı saatte yaklaşık 32,0 m3 miktarındadır. Oturma odalarındaki hava değişimi: 0,4-0,8 kere oda hacmi kişi/saat.
Etiketler : oda iklimi