KÜNDEKARİ NEDİR

Kündekâri, küçük ölçüde geometrik parçaların birbirine geçmesi ile elde edilen, Anadolu’da Selçuklu döneminde gelişmiş kendine özgü bir bezeme tekniğidir.

Kündekâri’nin kelime anlamı ince marangozluk işi, kıymetli ağaçların işlenmesidir. Bir işin kurnazlığı anlamına gelen “künd”, Türkçede kavramak anlamında kullanılıyor. İlk örnekleri 12. yy.da Halep, Mısır ve Anadolu’da rastlanır. Her üç merkezde de paralel bir gelişme gösterir. Bu yoğun bezeme tekniğinin ortaya çıkış nedeni tümüyle tekniktir. Ceviz, abanoz, armut, elma, şimşir, sedir ve gül gibi değerli ağaçların kullanılır. Kündekâri küçük ölçüde geometrik parçaların birbirine geçmesi ile elde edilir. Bu parçaların ahşap suları damarları birbirine zıt vaziyette konulduğu, biri diğerinin nem ve ısıdan çarpılmasına engel olduğu için bu yöntemle üretilen kapı kanatları yüzyıllarca düzgünlüğünü korumuştur.

KÜNDEKARİ ÇEŞİTLERİ

 Hakiki Kündekâri : Bir çatma tekniği olan hakiki kündekâri, sekizgen baklava ve yıldız biçiminde olan, içi arabesk kabartmalı ahşap parçalarla, bunları birbirine bağlayan oluklu ahşap kirişler içine geçerek bağlanmıştır. Geometrik ahşap parçalar negatif veya pozitif geçmelerle birbirine bağlanarak, yapılacak parça bir uçtan başlayarak adeta sepet örer gibi örülerek bütüne gidilir. Günümüze kadar gelmiş çok muhteşem örneklerin pek çoğunun örgü sistemi çözülememiş, çeşitli nedenlerden yıpranıp dağılan birkaç kapıyı toplayıp eski haline getirmek mümkün olamamıştır.

 Taklit Kündekâri : Hakiki kündekârinin daha kaba ve az ustalık isteyen bir grubudur. Bu örneklerde ahşap bloklar üzerinde sekizgenler yıldızlar, baklavalar vb. geometrik şekillere ayrılarak elde edilir. Kafesi oluşturan kirişler ahşap çıtalardan çakılmıştır. Taklit kündekâri yapılış tekniğine üç gruba ayrılır.

 Kabartma Kündekâri : Çakma ve kabartma kündekâri tekniğinde minber yan aynalıkları veya kapı kanatları aynı ahşap bloklarının yan yana geçirilmesi ile tamamlanır. Bu ahşap bloklardan içi arabesk dekorla süslü sekizgenli baklava yıldız şekilli kısımlar kabartma halinde işlenmiştir. Bu çıkıntılı satıhların arasına geometrik kafesi oluşturan kirişler çakılmıştır. Görünüşte hakiki kündekâriden güç ayrılan bu teknikte sekizgen yıldız ve baklavalarla(ahşap blokla yekpare oldukları için) çivi yoktur. Aradaki çıtalar çivi ile tutturulmuştur. Ahşap blokların kuruyup küçülmesi halinde panoların arasında boydan boya ayrıklar görülür. Bu taklit kündekârinin aslına en yaklaşan ve ustalık isteyen bir örneğidir.

 Tamamen Çakma ve Yapıştırma Kündekâri : Tamamen çakma ve yapıştırma kündekâri taklit grubunun daha kaba ve az ustalık isteyen örneklerini sunar. Bu işçilikte ahşap bloklar üzerine sekizgenler, yıldızlar, baklavalar ve geometrik kafesi meydana getiren ahşap kirişler çakılmıştır. Ahşap blokların kuruyup küçülmesiyle burada da blokların arasında ayrıklar görülür.

 Tamamen Kabartmalı Kündekâri : Oldukça yaygındır. Daha az kalınlığı olan pencere kepengi, kapı ve minber kapılarının altında kullanmışlardır. En bol örneklerin olduğu bu grupta sekizgenler bloğun kabartması halindedir. Kabartmalar fazla yüksek değildir. Geometrik kafesi ile arabeskli iç dolguları belirli bir düzey ayrımı göstermez.

KÜNDEKARİ YAPIMINDAN KULLANILAN AHŞAP ÇEŞİTLERİ

 İç Mekân : İç mekânda ceviz şimşir armut, kiraz, sapelli (maun) gibi ağaçlar kullanılıp bezemelerde abanoz, sapelli (maun), altın varak, bağa (kaplumbağa dış kabuğu, deniz kaplumbağası) gümüş, sedef, fildişi gibi malzemeler de ahşapla beraber kullanılır.

 Dış Mekân : Dış mekânda ise Meşe, sapelli(maun),ireko, dişbudak gibi sert hava hava şartlarına dayanıklı ağaçlar kullanılır.

 Ceviz : Göbek odunlu ağaçlar grubundandır. Dış odun dardır. Dağınık gözeneklidir. İlkbahar dokusunu oluşturan gözenekleri, sonbahar dokusunu oluşturan gözeneklerinden iridir. Yıl halkaları kesin ve belirli bir şekilde birbirinden ayrılır. Gözenekler, başkesitte küçük delikler halinde, öz ve damar kesitte iğne yırtığı halinde görünür. Cevizin öz ışınları gözle görülmeyecek kadar küçüktür. İlkbahar ve sonbahar dokularının farklı, renkte olması yüzünden özkesitte değişik renkte paralel çizgiler görülür. Damar kesitli zengin damar desenleri oluşur. Damarlı, dalgalı, parıltılı türleri vardır. Cevizin köke yakın bölümlerinden çıkarılan kök kaplamalar çok canlı simetrik desenler elde etme olasılığını verir. Böyle kaplamalar özellikle klasik mobilya üretiminde aranır. Dış odunu sarı, gridir. Göbek odunu açık sütlü kahverengiden koyu kahverengine kadar değişir. Cevizin kerestesi orta sert ve sıkı elyafladır. Ağır ağaçlardandır. Çivi, vida ve tutkalla bağlantı kurma niteliği yeterlidir. Fizik etkilere dayanımı iyidir. Çok çalışır ve çok çeker. Kolay yarılır. Yalnız kuru ortamda dayanıklıdır. Kolay ve rahat işlenir. Hava kurusu haldeki cevizin özgül ağırlığı yaklaşık 0.65 gr/cm 3 tür. Üstün nitelikli ve estetik yönden değerli bir mobilya ağacıdır. İç mimarlıkta da çok aranır. Masif ve kaplama olarak kullanılır. Oymalı ve tornalı işlerde başarılı sonuç verir. Müzik aleti ve model yapımında kullanılabilir. Masif kaplama halinde satılır, Masifi bazen sert kereste standardına uygun ölçülerde ama çoğunlukla kalas halindedir. Düz çizgili kaplamasına freze ceviz, normal desenli türüne damarlı ceviz kaplama, çok karışık desenli türüne kök ceviz kaplama adı verilir.

 Armut : Olgun odunlu ağaçlar gurubundandır. Dağınık gözeneklidir. Yıl halkaları belirlidir. Gözenekleri çıplak gözle görülmeyecek kadar küçüktür. Bazı türleri parıltılı olur. Açık kırmızı kahverengidir. Orta sert sıkı dokuludur. Kururken çok çeker ve şekil değiştirir. İyi kurutulduktan sonra az çeker. Az esnektir. Kırılgandır. Kolay işlenir. Nemli havaya pek dayanıklı değildir. Eş yapılıdır. Çok iyi boyanır ve verniklenir. Hava kurusunun ağırlığı 0.70 gr/cm³ tür. Masif ve özellikle kaplama olarak mobilya üretiminde, tornalı, asmalı işlerde, heykel yapımında, gönye, cetvel gibi aletlerin yapımında kakma işlerinde kullanılır. Masif kereste ve kaplama olarak satılır. Ağacın gövde büyüklüğüne göre biçilerek satılır. 

 Kiraz : Kiraz, göbek odunlu ağaçlar gurubundandır. Dış odunu dardır. Dağınık gözeneklidir. Gözenekleri ilkbahar dokusunda iri, sonbahar dokusunda incedir. Yıl halkaları belirlidir. Düz çizgili veya dalgalı damar desenleri yapar, ancak damar desenleri fazla belirgin görünmez, Iz ışınları tek tek görünmez. Gruplar oluşturarak yüzeye parlaklık verir. Kirazın dış odunu sarımsı pembe beyazdır. İç odunu açık sarımsı kahverengidir. Kiraz ince dokulu, sert sıkı bir ağaçtır. Zor yarılır. Rahat ve kolay işlenir. Fiziki etkilere dayanımı zayıftır. Rendelendiğinde düzgün ve parlak bir yüzey verir. Kururken çok çeker. Açık havada dayanıklı değildir. Uygunsuz koşullarda kısa sürede bozulur. Böcekler ve mikroorganizmalar tarafından kolayca yıkımlanır. Gevrektir. Çivi, vida ve tutkalla bağlantı kurma yeteneği iyidir. İyi pedal edilebilir. İyi boyanır ve iyi verniklenir. Değişik aralıkta kiraz türlerine rastlanır. Hava kurusunun özgül ağırlığı ortalama 0.60 gr/cm³ tür. Mobilya ve iç mimaride masif ve kaplama olarak kullanılır. Tornalı kakmalı (markitleri), oymalı işlerde, müzik aletleri ve bilimsel aletlerin yapımında modelcilikte aranan bir gereçtir. Kaliteli işlerde kirazın yalnız göbek odunu kullanılmalıdır. Masif kaplama halindedir. Masifi çoğunlukla gövde boyutlarına uygun ölçülerde biçilerek piyasaya sürülür. Soyma ve dilme yöntemi ile elde edilen kaplamaları düz desenli, bazen de kök kaplamayı andıran karışık desenlidir.

 Şimşir : Şimşir, olgun odunlu ağaçlar grubundandır. Dağınık gözenekli bir ağaçtır. Gözenekleri çıplak gözle görülmeyecek kadar küçüktür. Yerli şimşirde öz ışınlar görünmez. Çok ince ve sık olan yıl halkaları belirli şekilde birbirlerinden ayrılmaz. Bu yüzden öz damar kesitinde canlı damar deseni yoktur. Şimşirin iç odunu ile dış odunu arasında belirli renk farkı yoktur. Rengi açık sarı ile koyu sarı arasında değişir. Türkiye’de yetişen en sert ağaçlardan biridir. Çok sıkı yapılıdır. Bu iki sebepten zor işlenir. Fakat çok düzgün ve parlak yüzey verir. Bükülgendir. Zor yarılır. Basılma, vurulma, sürtünme, aşınma gibi fizik etkilere karşı büyük dayanım gösterir. Değişik hava koşullarından az etkilenir. Kolay çürümez. Böcekler ve mikroorganizmalar tarafından kolay yıkımlanamaz. Az çalışır, az çeker. Boyanma ve verniklenme niteliği artar. En ağır yerli ağaçlardandır. Hava kurusunun özgül ağırlığı yaklaşık olarak 0.95 gr/cm³ tür. Küçük ölçülü fakat üstün nitelik isteyen işlerin yapımında şimşirden yararlanılır. Tornalı işlerde, müzik aletlerin küçük bölümlerinde, ders aletleri, mekik, makara, kaşık, tavla pulu, satranç taşı yapımında kullanılır. Kakmalı işlerde ve filata hazırlamada değerlendirilir. : Küçük bir ağaç olan şimşir büyük boy kereste vermez. Dal veya gövde halinde ve tartılarak, kilo ile satılır.

 Meşe : Odunlu ağaçlar grubundandır. Dışı odunu dardır. Çember gözeneklidir. Öz kesitte parlak pulcuklar veya şeritler halinde öz ışınları vardır. Öz ışınların en belirgin göründüğü ağaç türü meşedir. Öz ışınlarında mat kesitteki görünüşü koyu renkli çizgiler halindedir. İlkbahar dokusunda gözenekler küçülür ve sıklaşır. Yıl halkaları belirgindir. Damar kesitte, gözeneklerin oluşturduğu damar desenleri görünür. Meşenin çok sayıda değişik türü vardır. Bu nedenle yapısal nitelikleri farklı meşe ağaçları ile karşılaşmak doğaldır. Genellikle kaba dokulu ve iri gözeneklidir. Meşenin rengi genellikle kirli sarıdır. Dış odunu kirli sarımsı beyazdır. Göbek odunu koyu sarıdır. Bazı türlerin dış odunu açık pembe, göbek odunu açık kahverengidir. Meşe ağacının yaklaşık 400 türü vardır. Bu türleri kesinlikle birbirinden ayırmak çok güçtür. Ağaç işleri ve mobilya endüstrisinde sertliğine ve yumuşaklığına göre değerlendirilir. Meşenin sert ve yumuşak olmasa çoğunlukla yetiştiği yere bağlıdır. Dar ve sık halkalı meşe kerestesi eş yapılı özellik gösterir ve genellikle yumuşak olur. Kalın ve seyrek halkalı meşenin kerestesi sert olur. Zor işlenir. Meşe genellikle az çalışır. Kolay yarılır. Bazı türleri orta sert, bazıları serttir. Meşenin türleri arasında az esnek ve çok esnek olanları vardır. Yumuşak kereste veren türleri kolay işlenir. Havanın ve nemin bozucu etkilerine karşı en büyük dayanımı gösteren ağaçtır. Dış odunu, iç odunu kadar dayanıklı değildir. Bünyesindeki bol toner yüzünden, en iyi boyanabilen ağaç meşedir. Özellikle kimyasal boyalarda bu durum açıkça görünür. Kolay verniklenir. Ancak iri gözenekli olduğu için mat verniklenecek işlerde kullanılması daha uygundur. Meşenin hava kurusunun özgül ağırlığı ortalama 0.86 gr/cm³ tür. Kalın ve seyrek halkalı sert meşe kereste yapıların dış ve iç bölümlerinde, kapı, pencere, merdiven, döşeme kaplamasında, parke yapımında kullanılır. Takım sapları, fıçı, vagon, araba, gemi, kayık, köprü ve iskele ayaklarında sert meşe kereste olumlu sonuç verir. Yumuşak tür meşenin masif ve kaplaması mobilya üretiminde, yapıların iç bölümlerinde, dekorasyon uygulamalarında aranan bir gereçtir. Sert ağaç standartlarına göre biçilmiş olarak kalas, tahta, kadran vb.. biçimlerinde, hazır p0arke halinde paketlenmiş olarak satılır. Mobilya ve iç mimaride kullanılan meşenin büyük bir bölümü de kaplama halinde satılır.

 Diş Budak : Olgun odunlu ağaçlar gurubundandır. Dış odunu geniştir. Ortalama 50 yaşındaki dış budakta göbek odun oluşum başlar. Gözenekleri çember biçiminde dağılır. İri ve çok gözeneklidir. Özışınları vardır fakat parlak ve belirli görüntü vermezler. İlkbahar halkası gevşek ve iri gözenekli, sonbahar halkası ise sıkı yapılı ve ince gözeneklidir. Bu yüzden canlı damar görüntüsü verir. Bazen dalgalı, parıltı, çiçekli olur. Dış budağın dış odunu beyaza çok yakın renktedir. İç odun açık kahverengidir. Zamanla koyulaşır. Sert ağır, sıkı yapılı bir ağaçtır. Kolay işlenir. Zor yarılır. Kuru ortamda dayanıklıdır. Havanın değişen etkilerinden çabuk bozulur. Böcekler ve mikroorganizmalar tarafından kolay zarar verilemez. Tutkal, çivi ve vida ile orta derecede bağlantı kurar. İyi verniklenir. Su boyaları ile zor boyanır. Hava kurusu özgül ağırlığı 0.68 gr/cm³tür. Yapı kerestesi olarak kullanılması uygun değildir. Masif ve kaplaması mobilya üretiminde çok kullanılır. Tornacılıkta olumlu sonuç verir. Kontrplak üretiminde yararlanılır. Mobilya ve iç mimarîden başka, alet yapımında, spor araçlarında kullanılır. Masif ve kaplama halinde satılır. Masifi, sert ağaç kereste standartlarına göre ölçülendirilir. 

 Maun : Maun ağacının vatanı Batı Hindistan ve Orta Amerika’dır. Afrika’da yetişir. Sıcak iklim ağacıdır Çoğunlukla pazarlandığı yere veya gönderildiği limana göre isimlendirilir. Örneğin Küba maunu, Alaska maunu, Bolivya maunu gibi. Bazen de yapısal özelliğine göre isimlendirilir. Sapeli maun, pramit maun, kırmızı veya sarı maun gibi. Göbek odunlu bir ağaçtır. Türüne göre bazen çok iri, bazen orta irilikte gözeneklidir. Gözenekleri dağınık düzendedir. Özışınları belirlidir. Çizgili, benekli, yollu, dalgalı, parıltılı görünen değişik maun cinsleri vardır. Dal diplerinden çıkarılan kaplaması, pratik maun adı ile satılır. Piramit maun çok canlı damar süsleri taşır. Afrika maunu veya sepeti maun adı verilen türü, yön değiştiren buruk büyümesi yüzünden ilginç bir yapısal özellik gösterir. Yanardöner, uzun parıltılı damarlar yapan bu tür maunun masif ve kaplaması kullanıldığı eşyaya canlı bir görüntü kazandırır. Yıl halka sınırları belirli biçimde birbirinden ayrılmaz. Dış odunu gri renklidir. İç odunu türüne göre sarı ile kırmızı kahverengi arasında değişir. Kesildiği andaki rengi, havanın etkisi ile ve zamanla belirli oranda koyulaşır. Sıkı yapılı, az esnek bir ağaçtır. Kolay ve temiz işlenir. Az çalışır, az çeker ve az çatlar. Bol tanelidir. Bu yüzden en iyi boyanan ağaçlardandır. İyi verniklenir. Değişen hava koşullarında bile büyük dayanım gösterir. Çivi, vida ve tutkalla bağlanır kurma niteliği iyidir. Böcekler ve mikroorganizmalar tarafından kolay yıkımlanmaz Oyma ve tornada başarılı sonuçlar verir. Hava kurusu maunun özgül ağırlığı yaklaşık olarak 0.50-0.60 gr/cm³ tür. Çok değişik amaçlarla kullanılabilecek, üstün nitelikleri olan bir ağaçtır. Yapıların iç ve dış bölümlerinde doğrama, parke, merdiven yapımında; gemicilikte, müzik aletlerinde, tornalı, oymalı, kakmalı işlerde, modern ve klasik bütün mobilyalarda masif ve kaplama olarak büyük bir kullanıma sahiptir. Türkiye’de genellikle tomruk halinde getirilir. Çoğunlukla kaplama haline getirilerek satılır. Kaplama üretiminde kullanılamayan artıklar masif olarak satılır. Bunların belirli ölçüleri yoktur. Bazen yurt dışından getirilen tomruklar kalas ve tahta halinde biçilerek de satılır. Kalas ve tahtalar, sert kereste standart ölçülerinde biçilir. 

 Abanoz-Makasar : Siyah abanoz Seyhan, Samanta ve Bombay’da, kahverengi abanoz Makasar adasında yetişen abanoz ağacında siyaha yakın koyu zeminde kırmızı kahverengi çizgiler bulunur. Abanoz ağacının bu türü daha çok makasar adı ile tanınır. Göbek odunludur. Dış odunu geniştir. İnce gözeneklidir. Gözenek çukurları kendine özgü bir madde ile doludur. Çok dekoratif çizgi ve damar desenleri yapar. Dış odunu pembe gri veya soluk kırmızı kahverengidir. İç odunu siyahtır. Üzerinde düzensiz, açık ve koyu renkli damarlar bulunur. Sert üretimine çok elverişlidir. Değişen hava koşullarında üstün dayanım özellikleri gösterir. Kururken çok çeker ve çatlar. Zımparalanırken çıkan tozlar göze ve solunum organlarını rahatsız eder. Hava kurusu makasarın özgül ağırlığı 1.10 gr/cm³tür. Üstün değerli ve pahalı mobilyalarda, süsleme elemanlarının yapımında kullanılır. İç mimarlıkta da aynı amaçla değerlendirilir. Tornalı, kakmalı işlerde, müzik aletlerinde, mobilya ve kapı kulplarında, oymalı işlerde, bıçak saplarında özellikle aranır. Türkiye’de genellikle kaplama halinde kullanılır. Abanoz ve makasarın masifi 20-40 kg’lık parçalar halinde satılır. Türkiye’de bazen kaplama olarak satılır. 

 Gül : Yetiştiği yere göre isimlendirilen çok değişik türü vardır. Daha önce incelenen paduk ağacı da gül cinsindendir. Dağınık gözenekli bir ağaçtır. Öz ışınları genellikle çıplak gözle görülmeyecek kadar küçüktür. Sıkı dokuludur. Bazı türleri gül gibi kokar. Dış odunu açık sarıdır. İç odun çeşidine göre değişir. Avustralya gülü koyu kırmızı damarlıdır. Brezilya gülü aynı renkte fakat daha canlıdır. Sert ağaçlardandır. İşlenirken zorluk çıkarmaz, parlak ve düzgün yüzey verir. Bazı türleri yağlıdır. Değişik havalara karşı oldukça dayanıklıdır. Haşereler karşı dayanıklıdır. Az çalışır, kolay yarılır. Kesici aletlerin kesici ağzını köreltir. Tutkalla orta bağlantı kurar. İyi verniklenir. Hava kurusu özgül ağırlığı 0.95 gr/cm³ tür. Küçük boyutlu oymalı, tornalı süs eşyalarında, kakmalı işlerde, sanat değeri üstün mobilyalarda masif ve kaplama olarak kullanılır. Avustralya gülü dışındaki türleri küçük boyutludur. Bu nedenle masifi kilo ile satılır. Türkiye’de kaplama olarak bulunur. 

KÜNDEKARİ NASIL YAPILIR 

KÜNDEKARİ MOTİF ÇİZİMİ 

Kündekâri, ahşap bloklardan içi arabesk dekorla süslü sekizgenli, baklava, yıldız şekilli kısımlar kabartma halinde işlenmiştir. Kündekâri motiflerinin çizimi, elle veya bilgisayar destekli program yardımıyla çizilir. Öncelikle çizilmesi düşünülen motifin simetrik olup olmadığına bakmamız gerekir. Eğer motifimiz simetrik ise önce motifimizin ¼ ünü büyütmek istediğimiz kadar eskiz kağıdına çizeriz daha sonra çizdiğimiz eskiz kağıdını ortadan katlayarak motifin ½ sini tamamlarız, daha sonra ½ sini çizdiğimiz motifi eskizi tekrar katlamak suretiyle tamamlarız.

Fotoğrafı çekilen kündekâri parçaları ve üzerlerindeki motifler, bilgisayar destekli programlar yardımıyla (örneğin autoCAD) bilgisayar ortamında çizilir. Fotoğraflar çekilirken tüm şeklin net olarak görünmesine çok dikkat etmek gerekir. Ayrıca resmi çekerken dik olarak çekmek gerekir. Çekilen resimler bilgisayar destekli çizim programlarında açılarak üzerlerinden tekrar geçmek suretiyle çizilir.

KÜNDEKARİ YAPIMINDA KULLANILAN MAKİNELER

 Planya Makinesi : Planya; ahşap parçalara yüz cumba yapılmasında, parça yüzeylerinin düzeltilmesinde, temizlenmesinde, düz ve konik rendeleme işlerinde kullanılan bir top üzerinde üçlü veya dörtlü planya bıçağıyla ağzı dönerek kesen, motorla çalışan bir makinedir. 30 cm den daha küçük parçalar bu makinede rendelenmemelidir. Parça üzerinde çivi, kum, yağlı boya ve benzeri maddeler bulunmamalıdır. 

 Şerit Testere Makinesi :  Şerit testere makinesi ağacı çeşitli şekillerde işlemeye yarayan, bir gövde ve iki kasnak arasında motor gücüyle çalışan bir şerit testereden meydana gelir. Şerit testere makinesi genellikle biçme, düz kesme, boy kesme ve kavisli kesme işlerinde kullanılır. Şerit testere makinesinin testeresi iyi bilenmiş olmalıdır. Kesilecek her kısmın çizgileri iyice belirtilmelidir. Parça üzerinde kum, çivi vb. maddeler olup olmadığı kontrol edilmelidir. 

 Daire Testere Makinesi : Yatay duran bir mile testere takılıp, dakikada 3000–6000 devirle dönen parçaların boyunu, genişliğini istenilen ölçüde kesmede, parçalara kiniş, lamba açma ve pah vermede kullanılan makinelere daire testere makinesi denir. 

 Freze Makinesi : Ahşap parçaya motifli bıçaklar yardımıyla lamba, kiniş, zıvana, pah, kordon ve profil yapılması işlerinde kullanılan, düşey milli tak-çıkar bıçaklı makinelere freze makinesi denir. Freze makinesi 4500-16000 devirle dönerek ahşaba şekil verir. Frezeler tabla ve mil büyüklüğüne göre isim alır. 

 El Dekopaj Testeresi :  Ahşap parçalarda baş kesme, kavisli kesme işlerinde kullanılan elektrikli testereye el dekopaj testeresi denir. Bıçaklarına göre ahşap ve metal kesen dekopajlar olarak iki gruptur. 

 El Tepsi Testere :  Ahşap parçaların baş ve boy kesme işlerinde kullanılan elektrikli el makinesine el tepsi testeresi denir. 

 El Frezesi :  Kiniş, lamba, kordon ve profil açma işlerinde kullanılan ve bıçakları tak-çıkar bıçak özelliğine sahip makinelere el frezesi denir.

KÜNDEKARİ PARÇALARININ HAZIRLANMASI 

 Markalama : Kündekârinin yapılabilmesi için markalama işlemi son derece önemlidir. Kündekâri parçalarının her birinin birbiriyle uyumlu olması için markalama işlemine çok dikkat edilmesi gerekir. Bunun için metal gönyelerden yararlanılır ve metal gönye yardımıyla markalama işlemini yaparız. 

 Ahşaba Oluk Açma :  Markalama işleminden sonra hazırlanacak kündekâri parçalarına oluk açılması gerekmektedir. Burada oluk açılacak parçaların tamamı bir defada makineden çıkartılacağı için parçaların uzun olması gerekmektedir. Ahşaba oluk açma işleminden sonra hazırlanan parçalar belirlenen yerlerinden makine yardımıyla istenilen açıda kesilir. Makinede hazırlanan kündekâri parçaları, motife uygun olarak hazırlandıktan sonra bu parçaların birbirine geçme yapılmak suretiyle birleştirmelerine geçilir. Birleştirme işleminde kesinlikle tutkal, çivi kullanılmaz ve parçalar birbirine geçme yaparak kündekâri deseni oluşturulur. Hazırlanan kündekâri parçalarının yerleştirilmesine merkezdeki parça esas olmak üzere başlanır ve kündekârinin toplanması diğer yan parçaların sırası ile yerleştirilmesiyle basamak, basamak tamamlanır, kündekâri parçaları teker, teker yerleştirilerek, parçaların birbiriyle uyumu da kontrol edilmiş olur. Tüm parçaların birleştirme işlemi bittiğinde, tamamen geçme tekniğiyle yapılan kündekârini ne kadar sağlam olduğunu daha iyi görmüş oluruz. Yapacağımız kündekâri motifi ne olursa olsun birleştirme işlemi aynıdır. Yine merkez parçamızın yanındaki parçaların birleştirilmesi suretiyle kündekâri deseni oluşturulur. Parçaları dağılmış eski bir kündekârinin toplanması ise oldukça zordur eğer parçaları tamamen dağılmış ise çok küçük bir kündekâri parçasını bile toplamak uzun zamanımızı alabilir. Parçaları yerleştirirken son derece dikkatli olmamız gerekir. 

KÜNDEKARİNİN KORUNMASI

 Emprenye : Emprenye, çeşitli yöntemlerle ahşabın bünyesine değişik kimyasal maddelerin emdirilmesi işlemidir. Bu işlemle ahşabı mantar, böcek, termit, deniz kurdu gibi zararlılardan koruyarak ahşabın hizmet ömrü en az 10 kat arttırılmaktadır. Emprenye işlemi, ahşabın türüne, kullanılacağı ortama ve beklenen hizmet ömrüne bağlıdır. Esas olarak emprenye işleminin seçiminde 2 temel kullanım alanı gözönüne alınmalıdır: Toprak ile temas halinde olan ahşaplar (zemin seviyesindeki ahşaplar) ve toprak ile teması olmayan ahşaplar (zemin seviyesi üzerindeki ahşaplar). Emprenye işlemi özel olarak tasarlanmış emprenye tesislerinde yapılır ve aşağıdaki aşamalardan geçerek sonlanır: 

• İlk vakum: Bu işlem ahşabın hücrelerindeki havayı boşaltmak ve emprenye maddesini daha iyi emmesi için yapılır 
• İlk vakumdan sonra emprenye kazana doldurulur ve basınç işlemi başlatılır. 
• Basınç uygulaması yaklaşık 1-1.5 saat süresince veya gerekli emprenye maddesi miktarı emdirilene kadar devam edilir.
• Basınç süresi tamamlandığında emprenye kazandan boşaltılır ve vakum işlemi başlar. 
• Ahşabın bünyesinde ve yüzeyindeki fazla emprenyenin alınması için vakum yapılır.

 Gomalak Cilası : Gomalak doğal bir reçinedir. Bitkisel ve hayvansal bir üründür. Vatanı Hindistan olan ve yaprak bitine benzeyen bir böceğin çıkardığı salgıdan elde edilir. Ham gomalağın içinde karışık halde mum, reçine, yağ ve renk veren yabancı cisimler bulunur. Daldan alınan parçalanan, yıkanan, temizlenen ham gomalaktan yabancı cisimler arıtılır. Beyaz gomalak en üstün kaliteli pahalı türdür. Limon gomalak, altın gomalak, kırmızı gomalak adı verilen türlerde kalite gittikçe düşer ve fiyatı ucuzlar. Gomalak, ağaç üzerinde diğer bütün örtü gereçlerinden daha rahat uyum sağlayan bir film katmanı oluşturur. Ağacın çalışmasına, şekil değiştirmesine uyar, çatlamaz ve yüzeyden ayrılmaz.

 Poliüretan Vernik İki elemanlı bir verniktir. Kimyasal tepkimeli vernikler grubundandır. Eritici, inceltici sıvısı buharlaşırken elemanları kimyasal tepkimeye girer. Değişik dış etkilere oldukça dayanıklı bir film katmanı oluşturur. Poliüretan vernikler hemen hemen bütün tekniklerle yüzeye sürülebilir. Fırça, püskürtme, silindir vernikleme, daldırma, dökme yöntemi ile uygulanabilir. Ağaca sürülen vernik 2-3 saat içinde sertleşir. İlk katın sertleşme süresi 1:3 oranında kısalır. Verniğin kuruma ve sertleşmesinin olumsuz yönde etkilenmemesi için atölye sıcaklığı 18-20 derece arasında tutulmalıdır. Poliüretan sürülecek ağacın nemi en çok %15 olmalıdır. Özelliği bilinmeyen bir vernikle verniklenmiş ahşap ve eski verniğin üzerine poliüretan vernik sürülürse, uygunsuz sonuçlarla karşılaşılabilir. En güvenilir sonuç, verniğin yeni perdah edilmiş temiz bir ağaç yüzeyine sürüldüğü zaman alınır. Birinci kat olarak sertleştirici konulmuş ve % 50 oranında poliüretan tineri ile inceltilmiş vernik püskürtmek veya sürmek faydalıdır. Bundan sonra sürülen verniğin yapacağı film suya, eritici sıvılara, sürtünmeye karşı daha büyük bir dayanım gösterir.