BİNA ISITMA SİSTEMLERİ NELERDİR

Isıtma tesisatları enerji taşıyıcısının biçimine ve ısıtma alanının türüne göre değişmektedir.

 Doğalgaz Yakıtı : En yaygın ısıtma sistemidir. Gazın depolama masrafı olmadığı gibi fazla bakımda gerektirmez. Hesaplama kullanımdan sonra olmaktadır. Gaz selden korumalı bölgelerde kullanılabilir, kolayca ayarlanabilir ve yıllık olarak yüksek bir ortalama verime sahiptir. Bu tür yakıt, dairlerin ve odaların münferit ısıtmasına uygundur. Kullanımı çevreye az zarar verir. Gaz tüketiminde enerji masrafları yüksektir. Yağ kullanımından doğal gaz kullanımına geçilmesi durumunda bacanın uygun hale getirilmesi gerekir.

 Petrol Yakıtı : Bugün hala yaygın olarak kullanılan yakma biçimi hafif yağ ile yapılan ısıtmadır. Az miktarda yakıt masrafı vardır. Kamusal merkezi besleme ağından bağımsızdır. Kolayca ayarlanabilir. Petrol yakmada depolama ve depo donanımı masraflıdır. Kiralık evlerde yakıt depoları için ayrıca ücret ödeme koşulları mevcuttur. Selden korumalı ve sel tehlikesiyle karşı karşıya kalan bölgelerde yağ kullanımı ancak katı kurallar çerçevesinde gerçekleşebilir. Bunun dışında petrol kullanımı çevre açısından zararlıdır.

 Katı Yakıtlar : Binaların ısıtılmasında taş kömürü, linyit kömürü veya odun daha nadir kullanılmaktadır. Ancak blok ısıtma türü daha ekonomiktir. Bu maddelerin kullanımında çevreye zararlı maddelerin yayılmasından dolayı bazı ülkelerde çevre yasaları gereğince ciddi yaptırımlar öngörülür. Enerji ithalinden bağımsızdır. Yakıt masrafı azdır. Yüksek işletme tertibatı gereklidir.

 Rejeneratif Enerji Türleri : Rejeneratif enerji türleri arasında güneş ışıkları, rüzgar enerjisi, su enerjisi, biyolojik madde ve atık maddeler yer almaktadır. Tesisin yaşam süresince amortize edilmediğinden bu tür yakıt biçimi tercih edilmektedir.

 Uzaktan Isıtma Sistemleri : Uzaktan ısıtma direkt enerji taşıyıcılarına karşı dolaylı dolaylı enerji taşıyıcısıdır. Isı blok ısıtma tesislerinde veya kuvvet santrallerinde ısı-kuvvet bağlantısıyla üretilmektedir. Bu yakma biçimden kazan ve baca gerekmemektedir. Depo masrafları yoktur. Hesaplama kullanımdan sonra gerçekleşmektedir. Isı kuvvet bağlamında çevre dostudur.

 Elektrikli Isıtıcılar : Odaların elektrik ile sürekli ısıtılması, sadece gece elektrik akımını toplayan ısıtıcılar olsa bile, elektrik fiyatının çok yüksek olmasından dolayı, özel durumlarda mümkündür.Genel avantajı kısa sürede ısıtması, temiz olması, yakıt deposu sorunu olmaması, her aman hazırda bulunması ve edinimi fiyatının az olması.

 Gece Akımı – Depolayıcı Isıtıcı : Bu ısıtmalar elektrikli döşeme ısıtıcıları, elektrik depolayıcı sobalar veya elektrikli ısıtıcı kazanlarıdır. Enerji besleme kurumlarının yükü hafiflediği zamanlarda kullanılır. Elektrikli döşeme ısıtıcılarında dolgu maddesi gece ısıtılır, gündüz ise oda havasına ısı verir. Aynı şekilde elektrikli depo sobalarında ve elektrikli kazanlardaki elementler ısıtılır. Bu iki ısıtıcı ayarlanabilmektedir.

 Konvektörler : Konvektörlerde, ısı ışımayla değil, direkt olarak hava moleküllerine nakledilmektedir. Bu sebeple üzerleri örtülebilir veya monte edilebilir. Konvektörlerde hava devir daimi ve toz kaldırma söz konusudur. Konvektörün gücü ısıtma elemanı üzerindeki baca yüksekliğine bağlıdır. Konvektörün emme havası ve dışarı verilen hava ortalaması ölçülebilir niteliktedir. Yer altı ve yer sütü konvektörleri aynı koşullara sahiptir. Yer altı konvektörlerinin kullanımı, pencerenin gerektirdiği ısıya bağlıdır. Vantilatörü bulunmayan konvektörler alçak sıcaklık sobalarında kullanılmamalıdır, çünkü gücü hava direncine ve ısıtıcı ile oda havası farkına bağlıdır. Gücün yükseltilmesi için boru yüksekliği az olan konvektörlere vantilatör takılabilir. Oturulan mekanlarda sesten dolayı vantilatörlü konvektörler sınırlı olarak kullanılabilir. Isıtma elemanları çeşitli biçimde kaplanabilir. Verim kaplama nedeniyle düşebilir. Metal kaplamalarda ışıma ısısı nerdeyse tamamen oda havasına nakledilir. Isı iletkenliği olmayan kaplamalarda ise ışıma ısısı yalıtılmaktadır. Hava, ısıtma elemanında ısınır, pencereden tavana doğru akar ve dış ve iç duvarlarda soğur. Soğutulmuş hava döşeme üzerinde ısıtma elemanına akar. Isıtma elemanları pencere altında ise hava pencerede soğuyup döşeme üzerinden ısıtma elemanına geçer ve ısınır. Üçüncü bir seçenek, ısıtma elemanın yerine, döşemenin odayı ısıtmasının sağlanmasıdır. Burada oda havası eşit olarak ısınmaktadır. Büyük pencere yüzeyleri sorun çıkarsa bile, bu da ek ısıtma cihazları ile çözülebilir.

 Isıtılmış Odadaki Toz Alerjisi Problemi : Konveksiyonları yüksek olan ısıtma elemanları tozun kalkmasını sağlar. Bu toz, mukozayla temas ettiğinde mukoza zarar görür. Ayrıca konveksiyon lamelleri olan ısıtma elemanlarını temizleme olanağı yoktur. Daha uygun olan ısıtma elemanları konveksiyon miktarı düşük ve temizlenmesi kolay olanlarıdır. Konveksiyon lamelleri olmayan tek katlı levhalar ve dilimli radyatörler uygundur.

 Isıtma Yakıtının Depolanması : Yakıt miktarı en az 3 ay ve en fazla bir ısıtma periyodu için yeterli olmalıdır. Aşılabilen yıllık yakıt miktarı 6-10 l/m³ tür. Kazan dairesinde 5 m³ depolanabilir. Kaplar tüm kapları içeren toplayıcı kabın içinde tutulmalıdır. Yer altında bulunan depolarda, çift taraflı tanklar ya da plastik iç kaplamalar gibi sızıntı emniyeti bulunmalıdır. Su koruma bölgelerinde azami miktarlar ve koruma ölçüleri takviye edilmektedir. Bina içerisinde plastik batarya kazanları ya da büyüklüğü seçilebilen çelik kazanlar kullanılır. Kazan dairesi ulaşılabilir olmalı, kazanın sızdırmazlığı aralıklarla kontrol edilmelidir. Bu, acil durumlarda kazan dairesinin tüm yağ miktarını toplaması demektir. Kazan tesislerinde dolum ve havalandırma boruları bulunmalıdır. Ayrıca taşma emniyeti ve sızıntı uyarıcıları da olmalıdır.

 Yüzey Isıtması : Geniş yer kaplar ve düşük sıcaklığa sahiptir. Döşeme ısıtması, tavan ısıtması ve duvar ısıtması örnek olarak gösterilebilir.

 Alttan Isıtma : Alttan ısıtmada, ısı, döşeme yüzeyinden oda havasına, tavana ve duvarlara ulaşır. Isının havaya nakledilmesi konvektif olarak, yani döşeme yüzeyindeki hava hareketi nedeniyle gerçekleşir. Isı iletimi duvarlara ve tavana ışıma aracılığıyla ulaşır. Isı verimi üst yüzeye bağlı olarak 70-100 W/m² büyüklüğünde olabilir. Üst yüzey olarak seramik kaplama, ahşap ya da tekstil kullanılabilir. Isı geçirme direnci ise 0,15 m² kW’yi geçmemelidir.

Alttan ısıtma için kullanılan şap döşemesinin kalınlığı, döşemenin cinsine, işlenmesine ve taşıyabilirliğine bağlıdır. Çimento döşemesi kullanıldığında, ısı yalıtımının hemen üzerinde bulunan çimento dolgusu ve ısıtma borularında en az 45 mm olan boru kaplaması kullanılmalıdır. Üst tabaka olmadığı taktirde en az 75 mm olan bir genel ağırlık oluşmaktadır. Dolgu, ısıtma işleminde genleştiğinden, üst ve alt taraflarda sıcaklık farkı oluşmaktadır. Çeşitli genleşmelerden dolayı seramik döşemelerde, dolgunun üst kısmında çekme gerilmeleri oluşmaktadır ve bunlar sadece üst takviyelerle giderilebilir.

Şap döşemesi daha ince olduğundan, halı veya ahşap parke ile takviye edilmesi gerekir. Düşey ısıtmalarda dış hava ve ısıtma alanı arasındaki yapı elemanları tabakası, yer altı veya bina elemanları arasındaki ısı geçirme kat sayısı 0,45 W/m² yi geçmemelidir. Sürekli bulunma için maksimum 29 derece, kenar bölge için ise sıcaklık 35 derecedir. Kenar bölge kalınlığı 1 metreyi aşmamaktadır. Banyo için döşeme sıcaklığı, normal oda sıcaklığının 9 derece üstünde olmalıdır. Normal durumlarda ısıtma bu şartlarda gerçekleşir, çünkü ısı ihtiyacı 90 W/m² üzerine çıkmaktadır. Nadiren, örneğin büyük pencerelerde veya oda ikiden fazla dış yüzeye sahip ise daha yüksek sıcaklığa ihtiyaç duyulmaktadır. Bu durumda yerden ısıtmaya diğer statik ısınma yüzeyleri veya hava ısıtması eklenmelidir.