SU TESİSATI

Su tesisatı uygulamaları başlıca 3 ana sistemden meydana gelmektedir.

SU GETİRME SİSTEMİ

Bir binada su kullanımı çeşitli şekillerde olabilir. Bina kullanıcıları suyu içerek, yemekte kullanarak ve yıkama işlerinde tüketebilir. Bu gereksinimleri sağlamak için su binaya doğru miktarda ve uygun akış hızı, basınç ve sıcaklıkla verilmelidir. Kullanıcıların tüketimi için su içilebilir ve lezzetli olmalıdır. Su tesisatındaki boruların tıkanmasını veya paslanmasını önlemek için su, sertliğe veya aşırı asit derecesine karşı işlemden geçirilmelidir.

Sıhhi tesisat boruları galvanizli çelik veya plastik olabilir. Bakır boru sistemi korozyon dayanımı, mukavemeti, düşük sürtünme kaybı ve küçük dış çapı nedeniyle su getirme sistemlerinde yaygın olarak kullanılır.

Plastik borular hafiftirler, kolayca erişilebilirler, az miktarda sürtünme oluştururlar ve paslanmazlar fakat tüm çeşitleri içilebilir suyu taşımak için uygun değildir. Poliütilen, polietilen, ploivinil klorür ve klorlanmış polivinil klorür borular soğuk su tesisatında kullanılabilir, sıcak su boruları için sadece PB ve CPVC uygundur.

Sıhhi tesisatta kullanılacak borular, hizmet verilecek tesisat elemanının sayısına ve türlerine bağlı olarak, hidrolik sürtünme ile statik durumdan kaynaklanan basınç kayıpları da hesaba katılarak boyutlandırılır. Tesisat elemanlarının her çeşidi için, tesisat birimi adı verilen bir takım kat sayılar belirlenmiştir. Bir binanın tesisat birimi toplamına bağlı olarak m3/dk cinsinden tahmini bir su gereksinimi hesaplanır. Tüm tesisat elemanlarının aynı anda kullanılamayacağı varsayımından hareketle, toplam su gereksinimi, tesisat birimleriyle ifade edilen toplam yüke doğrudan orantılı çıkmayacaktır.

Su tesisatı genellikle döşeme ve duvar yapısının içindeki boşluklara, fazlaca zorluk yaşanmadan yerleştirilir.  Yapının strüktürü ve diğer sistemlerle bir arada düşünülmelidir.

Su tesisatı boruları her katta düşey olarak ve 1.800 ila 3.000 mm aralıklarla yatay olarak desteklenmelidir. Drenaj için yatay borulardaki eğimin tam olarak sağlanabilmesi için ayarlı askılar kullanılabilir.

Soğuk su boruları çevredeki daha sıcak havadan suya ısı akışının önlenmesi için yalıtılmalıdır. Sıcak su boruları ısı kaybına karşı yalıtılmalı ve onlara paralel giden soğuk su borularına en fazla 150 mm yaklaşmalıdır.

Çok soğuk iklimlerde, dış duvardaki ve ısıtılmayan yapılardaki su boruları donabilir ve çatlayabilir. Bu boruların, sistemin yere yakın bölümünde, bir drenaj musluğunun da yerleştirildiği bir noktaya akıtılması için gerekli koşullar sağlamalıdır.

SU TESİSATI ELEMANLARI

Tesisat elemanları, su getirme sisteminden su alır, ortaya çıkan atık suyu pis su drenaj sistemine boşaltırlar. Yoğun, düzgün, emilimsiz bir malzemeden yapılmalı ve gizli kirlenme yüzeylerine sahip olmamalıdırlar. Bazı yapı yönetmelikleri, su kaynaklarının korunması amacıyla su tasarruflu tesisat elemanları ve vanaların kullanımını şart koşmaktadır.

Hava boşluğu bir musluğun veya başka bir besleme borusu çıkışının ağzı ile teknenin taşma seviyesi arasında kalan serbest düşey mesafedir. Bu boşluk, kullanılmış veya kirli suyun borudaki negatif basınç nedeniyle tesisat elemanından içilebilir su sağlayan boruya geri tepmesini veya geri akışını önlemek için gereklidir.

Sifonlar, tesisat elemanlarından pissu çıkışıyla ilgili önemli bir özellik, atık suyun içinde kaldığı U veya S kesitli tahliye borusudur. Bu atık su, borudaki normal atık su veya  kanalizasyon suyunun akışını etkilemeden, kanalizasyon gazının geçişini engelleyici bir görev görür.

PİSSU DRENAJ SİSTEMLERİ

Su getirme sistemi her tesisat elemanında son bulur. Su, getirildikten ve kullanıldıktan sonra, pissu drenaj sistemine ulaşır. Bu drenaj sisteminin başlıca amacı sıvı atık ve organik maddenin mümkün olduğunca çabuk tahliye edilmesidir.

Pissu drenaj sistemi tahliye için yerçekimine bağlı olduğundan, boruları basınç altındaki su getirme hatlarında daha geniştir. Drenaj hatları, sistem içindeki konumlarına ve hizmet verilen elemanların toplam sayısına ve çeşidine göre boyutlandırılır. Mevcut boru malzemeleri ve boru boyutları ile yatay boruların eğimleri ve izin verilen dönüş sayısına ilişkin kısıtlamalar için mutlaka tesisat yönetmeliğine başvurulmalıdır.

Drenaj hatları dökme demir veya plastikten yapılabilir. Drenaj boruları için geleneksel malzeme olan dökme demir, dişsiz veya iç içe birleşimlere ve eklemelere sahip olabilir. Drenaj hatlarında kullanılmaya elverişli iki plastik boru türü, polivinil klorür (PVC) ve akronitril bütadien stirendir.(ABC)