İKMAL KISMI

Personel Odaları : İkmal kısmı için, mal teslimatı/mal çekme bölümüne yakın soyunma ve çamaşır odaları, WC'ler, temizlik odaları, istif odaları (temizlik aletleri için), muhtemelen oturma odaları mevcut olmalıdır. 

Sterilizasyon : Merkezi sterilizasyon genelde malzemelerin hazırlandığı ameliyat bölümünün yakınında olmalıdır. Hızlı sterilizasyonlar arada sırada, cerrahi bölüm teçhizatları substerilizasyon hazır bulundurulmalıdır. Merkezi sterilizasyon, ilaç ve alet deposu ile ilişkilendirilir. 

Dispanser : Tam teçhizat eczanesi bulunmayan tesislerde, reçeteli ilaç dağıtımı dispanserlikten sağlanır. Dispanserlik ana koridordan giriş yapılan bir çalışma ve dağıtım odasından (25 m²) oluşur. Dispanserlik teçhizatları, yazı masası, yıkama yeri, eviye, terazi yeri, kapaklı dolaplardan meydana gelir. Bu odaya, kuru ve özel gereç deposu (15 m²), tehlikeli yanıcı maddeler için itfaiye yönetmeliğine uygun soğutma odası (10 m²) irtibatlandırılmalıdır. Yeni yapılar için eczane önerilir.

Bakım Kısmı : Klinik, hasta bakım ve teknik teçhizatların ikmali ya ayrı ikmal binalarında veya ana binanın altında ikmal ve atık tesisleri için ayrılan özel bölümde olmalıdır. Bu kısmın hastanenin ana girişi ve sedyeli hastaların giriş kısmından ayrı olarak kendine ait avlu girişi olması daha elverişlidir. ikmal ve atık servis kısmının, hastanenin kuzey yönünde olması idealdir. Harici ve dahili yollar, bakım ve tedavi kısımları= yollarından tecrit edilecek şekilde tasarlanmalıdır. 

Planlamada hastanenin bu kısmının yüksek gürültü ve koku yayıcı niteliği unutulmamalı (atık konteynırı, mutfak çöpleri v.s.) ve bundan dolayı hasta bakım servisi ile doğrudan irtibat oluşmamalıdır. İkmal kısmının planı hastanenin tıbbi faaliyet servisleri ile irtibatlıdır. Hastanenin bu kısmının detay teşekkülü, diğer bakım ve tedavi bölümlerinin detay teşekküllerinin tespitinden sonra belirlenir. Artan otomasyon nedeniyle, mimar, uzman mühendisler ve iktisatçıların katılımlarıyla oluşan planlamayı gerektirir. Eğilim olarak, yatırım harcamalarını aza indirgemek ve personel alımını iktisatlı olarak düzenleyebilmek için ikmal ve atık teçhizatlarının artarak santralleşmesi tespit edilmiştir. Küçük kliniklerde bu gelişme yüzünden ana mutfak veya çamaşır kısmından vazgeçilmiştir. Yemekler bu tip kliniklere dışarıdan getirilir, çamaşırların temizliği dışarıdaki çamaşırhanelerde yaptırılır. 

İşletme yerinin sadece belirli bir kısmında gerekli olan eşyalar ve materyaller için merkezi olmayan hazırlama / ikmal daha uygundur (ameliyat aletleri, substerilizasyon, röntgen teşhisinde röntgen filmi yıkama).

Ulaşım Araçları : Teslim alınan ve tekrar kullanılan eşyaların depolanmasında / hazırlanmasında organizasyon sorununun yanı sıra, ulaşım araçları problemi vardır. Genel olarak çok amaçlı tekerlekli raflar ve arabalar, her bir kullanım yerinde gerekli dağıtımın yani sıra muhafaza aleti olarak da kullanılabilmelidir. Orta ve büyük hastanelerde personelin yükünü azaltmak ve eşyanın farklı kat yüzeylerine dağılımını temin etmek için ayırıcı otomatik dikey nakil araçları gereklidir. Küçük eşyaların nakli için (ilaç, mektup/ kağıt ulaşımı) boru posta tesisi planlanmalıdır. Nakil tesislerinin büyüklüğü hastanenin büyüklüğüne göre olup ve her bir yatak ve gün için ikmal ve atık miktarı 30-35 kg'dır. Büyük, blokeli eşyalar (yataklar, nefes alma cihazı, kalp, akciğer makinesi) için normal yatak asansörleri gereklidir. Orta büyüklükteki eşyaların nakli için (yemek, çamaşır, ihtiyaç maddeleri) tam otomatik eşya nakil tesisleri olmalıdır (büyük hastanelerde). 

Merkezi ikmal : İkmal ve atık yüzeyindeki tüketici yerleri için klinik ikmalin birleştirilmesindeki avantaj, aynı nakil sistemlerinin kullanımı ve devreye sokulmasının müşterek olarak yapılmasıdır. Merkezileştirme ile müşterek ikmal ve atık kısmı mal kabulü mümkündür. Eşyaların amaca uygun dağıtılması ve depolanması rasyonel olarak yürütülmelidir. Hijyenik sebeplerden dolayı, steril ve steril olmayan eşyaların ayrılması gerekir. Nakil araçlarının tasarımında bu mesele ilk etapta dikkate alınmalıdır.

Eczane ikmal Kısmı: Orta ve büyük hastanelerde ilaç depoları bulunur ve uzman eczacının yönetiminde araştırmalar yapılır. Planlamada gerekli oda olarak, eczane laboratuvarı, malzeme odası, ilaç odası, laboratuvarı mevcut olmalıdır. Gerektiğinde, ilaç otları ve sargı bez odası, balon ve asit deposu gece nöbeti için yatak odası gerekir. Eczane laboratuvarı ve laboratuvar teçhizatı için reçete masası, çalışma masası veya paketleme masası ve bulaşık temizleme yeri gerekir. Donanımı dispansere benzer. Eczanenin konumunda, eczanenin asansöre yakın olması ve boru postası ile irtibatlandırma dikkate alınmalıdır. Yangın çıkarabilen tehlikeli sıvı, asit ve uyuşturucu maddeler nedeni ile duvar, tavan ve kapılar emniyet teçhizatları ile donatılmalıdır. 

Yatak Santralleri : Hijyenik ve ekonomik açıdan her bir hastanede, yatakların donanımı, temizlenmesi, dezenfekte edilmesi ve tekrar yapımı için yatak santraller' bulundurmalıdır. Komple yatak değişimi hastaneye yeni yatanlar için, 14 günlük süre içerisinde gerçekleştirilmeli, ameliyatlardan ve doğumdan sonra hastalara tam bir temiz ortam sağlanmalıdır. Yatak santralinin büyüklüğü, hastanenin bakım yatakları sayısına bağlı olarak takr. 500 yatan hasta için 70 yatak ve bir santral gereklidir. Fonksiyonel taksimat temiz ve kirli tarafa göre ayrılarak yatak santrali, karyola temizleme odası, döşek dezenfeksiyon kabini ve personel körüklü bölmelere bölünmelidir. Özel bir atölyenin doğrudan yakınında bulunan yatak santrali, takr. 35 m2 büyüklüğünde olmalı ve çamaşırhane ve yorgan, döşek v.s. için bakım çalışmaları atölye tarafından yürütülmelidir. Karyola ve döşek temizliği makine ile yapılmalı ve aletlerin yapıya özel gereksinimleri dikkate alınmalıdır.

Çamaşır Bakımı : Her bir yatak ve gün için kirli kuru çamaşırların payı 0,8 ve 3,0 kg arasıdır. Bir çamaşırhane aşağıdaki çalışma akışına tabidir: Çamaşır kabul, ayırma, tartma, yıkama, sıkma ve kurutma, presleme (mümkün olduğunca yüksek basınç!' buhar bağlantılı), ütüleme, dikiş, depolama, iade. Çamaşırhane salonu, ayırma ve tartma yerinin yanı sıra (15 m²), servislerin çamaşırlarının bacadan atılarak toplandığı yeri, ıslak işlem kısmı (50 m²), kurutma işlem kısmı (60 m²), deterjan deposu (10 m²), dikiş yeri (10 m²), ve çamaşır deposundan (15 m²) ibarettir. 

Yemek Temini : Hastaların beslenmesi, albümin, yağ, karbonhidrat, vitaminler, mineral ve balast maddeleri ve aroma maddeleri gibi faklı gereksinimlerle yemek hazırlamaya ilişkin yüksek talepleri karşılanmalıdır. Muhtelif sahalarda ticari hazırlanış ile rasyonalize edilen (ön hazırlama, hazırlık, nakliyat, dağıtım) yemek ikmal sistemi başlı başına faktör olarak rol oynamaktadır. Yemeklerin hazırlanış' normal ve diyet gıdaları olarak ayırt edilir. ön hazırlanış yapıldıktan ve pişirildikten sonra yiyecekler porsiyon bandında yer alır. Hazır porsiyonlanmış tabldotlar, servis arabası ile servislere dağıtılır. Yemekten sonra oluşan bulaşık aynı servis arabası ile merkezi bulaşıkhaneye geri götürülür. Genel bakımıntakr. %40'ını personel bakımı kapsamaktadır. Personel için yemek salonu santral mutfakla sıkı irtibat halinde olmalıdır. Işletme personeli, hemşire ve hizmetiiler ve hekim yemek salonları olarak bölünmesi büyük hastaneler için düşünülmeli ise de, işletme ekonomisi açısından bu bölümler arasında mahal yakınlığı bulunmalıdır. Küçük ve orta çaptaki hastaneler için bu bölünme sistemi önerilmez.

Merkezi Mutfak: Daha önceleri: Gürültü ve koku yayılımını önlemek çatı katı seviyesinde bulunurdu. Günümüzde: İkmal yüzeyi kısmında, mal teslimi, depolama, ön hazırlık, hazırlama, yemek dağıtımı için akla!' iş i süreci mevcuttur. Derin soğutulmuş yiyeceklerin kullanımında mutfak işlevi ve donanımı değişir. Burada mimar ve kullanıcılar yemek hazırlamanın şekli ve biçimi üzerinde, yerden tasarruf sağlayan çözümler için sıkı işbirliğinde bulunmalıdır. Mutfak salonunun iç yüksekliği 4 m olmalıdır. Mutfağın büyüklüğü hastanenin gereksinimlerin ve hasta sayısına göre düzenlenir. Ana mutfakta, her bir bakılacak hasta için 1 m² yüzey planlanmalıdır. Diyet mutfağında (en az 60 m²) mutfak şefi için yazı masası, sebze yeri için 30 m², çöp yeri Için 5 m² yer tasarlanmalıdır. Bunlara ilaveten, günlük stok odası için 8 m², et, balık ve süt ürünleri için soğutma odası (her biri için 8 m²), derin soğutma dolaplı ve soğutucu motorlu ön soğutma odası (10 m²) planlanmalıdır. Mal teslim alma yeri idare ile irtibatlı olmalı ve bu kısımda yeterli depo yüzeyi bulunmalıdır (15- 20 m²). Meyve ve sebze ambarı olan ana depo (20 m²) ve konserve deposu bunlarla bağlantılı olmalıdır. 

Santral bulaşıkhane: Ana mutfağın yakınındaki santral bulaşıkhane personel ve hastaların bulaşıklarının depolanması ve temizlenme işini üstlenir. Yüksek otomatikleşme nedeniyle planlamada erkenden cihazların spesifik teçhizat verileri dikkate alınmalıdır. Bulaşık yıkama (takr. 30 m²) için yeterli çalışma ve istif yeri planlanmalıdır. Teknik bakım: Teknik bakım ile otomatizasyondan ötürü ile gittikçe önem kazanan teknik servis ilgilenir. Yapısal donatımın yanı sıra, bina tekniği, tıp tekniği, nakliyat tekniği ile yönetim meşgul olur. Sıhhi tesislerde hızlı teknik gelişimler. oluşmaktadır. Her katta yatay ikmal boru döşemelerden, düşeyde şaftlardan gerçekleşmelidir. Daha sonraki olası değişimlerde kolaylık sağlamak için yatay boru döşeme boşluğundan asma tavanlar içinden geçirilmelidir. Su merkezi olarak hazırlanır, yüksek kaliteli su gereksinimi olan kısımlarda (Eczane, Sterilizasyon v.s.) su desantralizasyonlu olarak hazırlanır (tuzu giderme, suyu yumuşatma işlemleri) Hastanenin türüne göre, bir hasta yatağı için takr. 400-500 litre su kullanımı ve gün olarak hesaplanır.

Havalandırma makineleri uygun biçimde dış kısma yakın yerde tasarlanır. Planlamada yatay ve dikey havalandırma kanalları yangın koruma tekniği açısından kontrol edilmelidir. Ameliyathane bölümü, yoğun bakım ve radyoloji için tıbbi gazlı ikmal gereklidir. Kimyevi maddeler için uygun bakım odaları dikkate alınmalıdır. Oksijen, azot, vakum ve basınçlı hava için pompalar, muhtemelen arıza anında yedek olması için çift olarak mevcut olmalıdır. Diğer bir teknik ikmal olarak yedek elektrik agregatı gerekir. Isı santralleri: Kazan daireli ( 100 m2) önceki çözümlerde. genelde 2 katlı bodrum alanı gerekli idi. Günümüzdeki ısıtma sistemi daha az yüzey kapsamakta ve özellikle merkezi ısıtmaya en elverişli olanağı sağlamaktadır. Ameliyat ve yoğun bakım kısımları sürekli tedarik alanıdır. Bundan dolayı acil sistemler planlanmalıdır.

Elektrik Santrali : Elektrifikasyon şehir şebekesinden beslenir ve normal gerilim 220 V, yüksek voltajlı gerilim 380 V'dur. Dağıtım odasında alçak gerilim elektrik dağıtım tesisi kurulmalıdır. Açıkta duran agregatlı en az iki transformatör gereklidir. Geniş kapılar (takr. 1,30 m iç genişliği) ve iyi bir havalandırma tertibatına önem verilmelidir. Yedek elektrik agregatlarının büyüklüğü ve sayısı hastanenin büyüklüğüne bağlıdır. Yedek elektrik agregatları bakım işlerini kolaylaştırmak amacıyla avlunun yakınında olmalıdır. Küçük makineler daha az gürültülüdür. Agregatların altına balanslı temel planlanmalıdır. Cerrahi müdahale bölümü ve aydınlatma, yedek akım için klima tesisatının bulunduğu yerde ek akümülatör mevcut bulunmalıdır. 

Gaz Santrali : Oksijen kanalların ın ikmali, otomatik şalter tesisli ve her bir değiştirilebilir ve rezerve akümülatörlü çelik tüpte sağlanır. Kısa yoldan avlunun doğrudan girişti olması tüplerin değiştirilmesi için elverişlidir. Merkezi iletişim sağlamak için (muhtemel bilgisayar kumandalı) tüpler, kimyevi madde pompaları (Bkz. vakum, azot, basınçlı hava) ile birlikte konabilir. Gaz tüpleri günümüzde "soğuk boğucularla" yer değiştirmiştir. Bunlar dışarıda açıkta binadan en az 5,00 m mesafede durmalıdır. 

Atölyeler: Avlu ile irtibatlı olarak çilingir, elektrik atölyesi (40 m²), yedek malzeme deposu (20 m²), genel depo (60 m²), nakil aletleri için istif odası (15 m²) mevcut olmalıdır. Su haznesi (yedek su deposu), çatı katında asansör kulesi (40 m² bulunmalıdır. Genel hastane ve enfeksiyon istasyonu/Dezenfeksiyon için arıtma tesisleri gereklidir.

Merkezi Erzak Kısmı : Son yıllarda modern organizasyon modellerinin kullanımına eğilimin arttığı göze çarpmaktadır. Münferit levazım ve atık sistemi kısımlarının santral organizasyonunda artan personel azlığı bu yükü kaldıramamaktadır. Santral levazımın iç yolları hastanenin diğer ulaşım akımından ayrılır. Nakil sistemi yükünün hafifletilmesi ile rahatsız edici etkiler önlenir. Planlamada simülasyonlu bilgisayar programları mimarlara daha planlama aşamasında iken değiştirilebilir engelsiz ve hatasız süreci gösterir. Amaçlı kullanım ile levazım kısmındaki yüzey gereksinimi erken ve tatbik edilebilir önlemlerle min. seviyeye indirgenebilir. 

Haberleşme Santrali : Bilgi iletişimi için aşağıdaki olanaklar hastanede mevcut bulunmalıdır: Telefon karşılıklı ve bağlantılı konuşmalar, hemşire çağırma, saatler, telsiz personel çağrı cihazları, müzik, televizyon, teleks, telsiz. Daha iyi genel görünüm sağlamak için giriş salonunda veya küçük hastanelerde danışmada medya için iletişim hatları gerekir. Telefon istasyonuna gitmek zor olduğunda , telsiz personel çağrı cihazı ile telefon ağı paralel olarak bağlanmalıdır (Ameliyathane ve Radyoloji bölümünde). Hemşireler çalışma odası ile hasta odaları arasında bağlantı tesisi sağlanmalıdır. Kuars batan saatlerinden telefon ağı üzerinden bir çok yüzlerce dakika saniye göstergesi ile kumanda edilebilir. Hasta odaları telefon, bina içi telefon ve televizyonla donatılmalıdır. Bilim ve araştırma için hastanelerde işletme televizyon tesisi (Monitoring) önemlidir. Tüm bina otomatik yangın ihbar tesisi ve elle çalıştırılan alarm tesisi ile donatılmalıdır. Yangın anında havalandırma tertibatı, nakil tesisleri ve asansörler yangın ihbar tesisi ile kumanda edilebilir olmalıdır. Uzman mühendislerin katılımı mutlaka şarttır. 

Hava Koruma: Radyasyondan ve hava cereyanından korunan yapılarda talepler bölgesel olarak farklıdır. Konut yapımından sorumlu bakanlığın nizamnamelerine özen gösterilmelidir. Ek ameliyat odası, istif yüzeyleri, steril malzeme deposu, acil tekniği mevcut bulunmalıdır.