BAKIM KISMI

Hasta Bakım Kısmı: Bakım kısımları kendine özgü bir mahalde yer alırlar. Yoğun trafik, planlama metodu ve yol planlamasında önlenmelidir. Hasta odaları doğal ışıklandırma ile aydınlatılmalıdır. Fonksiyon odaları (tedavi, hemşire odası) yapay ışıklandırmalı iç kısımda planlanabilir. 

Hasta Bakım Bölümleri: Bakım bölümleri ihtisas sahalarına göre düzenlenmiş ve bakım gruplarına ayrılmıştır. Her bir bakım kısmına, kontrolün kaybolmaması için 16-24 yatak düşmelidir.

Hastabakıcı personelden tasarruf sağlamak amacı ile genelde 2 servis birleştirilmiştir. Hemşire çalışma yeri toplam takr. 30-34 hasta ile irtibatlandırılmıştır. Odaların düzenlenişi sınıf, tür ve hastalığın ağırlığına bağlıdır. Aşağıdaki bakım kısımları birbirlerinden ayırt edilir: Normal bakım kısmı -yoğun bakım kısmı - özel bakım kısmı. Yoğun bakım ve özel bakım kısmında, her bir bakım grubunda yatak sayısı daha azdır ve her bir hastanenin büyüklüğüne göre 6-12 yataktan oluşur. Hasta odaları, yeterli hareket serbestliği sağlanacak şekilde ve yataklar üç taraftan da ulaşılacak biçimde düzenlenmelidir. Hasta dolaplarında yeterli sayıda bakım gereçleri (tekerlekli sandalye oturaklı iskemle) ve bakım edavatları bulundurulmalıdır.

Normal Bakım Birimleri: Yatan hasta bakımı için normal birimler (tüm hastanenin ağırlık noktası) özellikle kısa süre yatacak acil hastalar için düzenlenmiştir. Normal bakım birimleri, yüzey gereksinimine ve organizasyon strüktürüne göre kümelenebilir ve ağır hastalar yoğun bakım ünitelerine kaldırılır. 

Yoğun Bakım Üniteleri: Sürekli gözetim altındaki hastalar için yoğun bakım üniteleri çoğunlukla muayene ve tedavi odalarına bölünmüştür. Odalara cihaz ve aletler konulması gerektiğinden, normal bakım odalarından daha büyük olarak planlanmalıdır. 

Özel Bakım Birimleri: özel bakım birimlerinde kalan hastalar özel ihtiyacı olanlardır. Bunlar, yeni doğan bebekler, bulaşıcı hastalığı olanlar, müşahade altında olanlar, kronik hastalar, nörotikler ve hipokondriyaklardır. Genelde bu tip hastalar normalden fazla bir süre hastanede kalırlar.

Görev ve Strüktür: Bir hastanenin münferit servisleri, ilgili tıp fakültelerine bağlıdır (Örn. Cerrahi, Dahiliye, Kaza Cerrahisi v.s.). Bundan dolayı servisler bağımsız birimler olarak planlanmalıdır. Burada mevzu olan, gözetim ve rehabilitasyon için hastanede kalması gereken ameliyat öncesi ve sonrası hastalardır. Hayati önemi olan fonksiyonlar sürekli olarak kontrol edildiğinden büyük çaptaki muayeneler ve tedaviler tedavi odalarında gerçekleştirilir. Her bir serviste, ufak çaptaki muayenelerin gerçekleştirilebileceği en az bir (asistan) hekim odası veya en iyisi 2 hekim odası bulunmalıdır. Hekim ve hasta bakım kısmındaki hiyerarşik hastane strüktürleri planlamada dikkate alınmalıdır (Servis yönetimi, asistan hekim, baş hekim odaları). 

Oda Bağlantıları (Camlı) hemşire odasından servis koridoru kolaylıkla gözetlenebilir olmalıdır. İlaç ve çamaşır odaları, görevliler dışındakilerin kullanmaması için, buradan doğrudan ulaşılabilir olmalıdır. Hasta bakım lojistiği harcamalar bakımından önemlidir. Buna uygun olarak merkezi konumdaki ilaç, çamaşır, atık, yemek için servis ve ikmal odaları hemşire odasının etrafında gruplaştırılmalıdır.

Bakım Ekibi Her bir istasyonda (18-24 hasta) bakım ekibi özerk ve kendi sorumlulukları dahilinde çalışır. Hemşire odası sürekli çalışacağından, çay mutfağı ve oturma odası ile direk geçişli olmalıdır. özel bakım, istisnaidir ve maliyet açısından gelecekte de olmayacağa benzer. 

Islak Mahaller 1, 2 ve 3 yataklı odaların dağıtımı için anahtar muhasebeden alınır. Aynısı, WC'li duşlu ve küvetli ıslak odalar için de geçerlidir. Gerektiği taktirde, ayrı duş odaları yapılmalıdır.

Hasta Odalarının Büyüklüğü : Hasta yatakları 3 yanından gezinebilir olmalı, yatağın yanında bir şifonyerin konabileceği kadar yer bırakılmalıdır. Pencere tarafında bir masa (90/90 cm) sandalyelerle birlikte (Her bir hasta için 1 sandalye) yer almalıdır. Gömme dolap (genelde koridor duvarında) yatak ve küçük masa yerlerinden oynatılmadan açılabilecek şekilde yerleştirilmelidir. 

Yeni yapılarda ıslak mahaller iç tarafa (servis koridoru) yöneltilmelidir, eski yapılarda tadilat işleri genelde dış duvarın genişletilmesi ile yapılmaktadır. 

1 yataklı odanın en az büyüklüğü 10 m², 2 ve 3 yataklı odanın büyüklüğü her bir yatak için 8 m² olmalıdır (Hastane yapı yönetmeliği). Oda genişlikleri arkadaki yatakları öndeki yataklar oynatılmadan çıkarılabilecek şekilde tasarlanmalıdır (En az genişlik 3,20 m).

Hasta Odalarının Donanımları : Oda duvarları, yataklar, şifoniyer ve vizite arabası ile hasara uğratılmaması için, plastikten veya ahşaptan korumak yapılmalıdır (min. 40-70 an zeminden yukarda olmalıdır). Aynısı servis koridorları için de geçerlidir. 

Hasta dolapları yeterince büyük olmalıdır. En uygun tasarım, bavul için dolabın üst kısmında raf ve kapanabilir değerli eşya çekmecesi yapılmasıdır. Anahtarların sıkça kaybolmaları sebebiyle, içine para atılarak kapatılabilen dolap sistemleri daha çok kullanışlıdır. İlaçlar için kilitli personel dolabı planlanmalıdır. 135 derece açılabilir şarniyerler, tüm dolap kapıları için tasarlanmalıdır. 

Oda kapıları 1,26 x 2,13 m büyüklüğünde olmalıdır. Ses yalıtımı dikkate alınmalıdır (mümkünse 32 dB). Ses yalıtım rayları gereklidir. Hasta ve personel için tabldot ile kapıları açmak zor olduğundan üstten kapı otomatiğinin yapılması avantajlıdır. 

Yatakların arkasında servis-ikmal rayı bulunur. Buradan özel prizlerle oksijen, vakum ve basınçlı hava alınabilir. 

Her bir hasta odasının duşla donatılıp donatılmaması projenin finanse edilmesine bağlıdır. Yeni yapılarda lavabo ve WC'nin her bir odada bulunması standardize edilmiştir. Lavabo ve WC'nin yüksekliklerine önem verilmelidir (Yıkama tezgahı en az 86 cm olmalıdır). Tekerlekli sandalye kullanıcıları için WC'de tuvalet halka kenarından takr. 49 cm yukarda olmalıdır. Her bir serviste personel, ziyaretçi ve tekerlekli sandalye kullanıcıları için WC'ler mevcut bulundurulmalıdır.

Yıkama Odası : Her bir istasyonda bir yıkama odası bulunmalıdır. Odanın büyüklüğü takr. 10 m2 olmalı, yanında gömme eviye mevcut olmalıdır. Malzeme olarak çelik kullanılmalı. fayans döşenmelidir. 

Hemşire Servis Odası : Hemşire odası serviste merkezi konumda tür. 25-30 m² büyüklüğünde olmalıdır. Koridor pencereleri camlı olmalı, yangından koruma tertibatı dikkate alınarak, itfaiye ve yangın koruma mühendislerine danışılmalıdır. 

Dinlenme Odaları / Çay Mutfağı : Büyüklüğü takr. 15 m² olmalı, muhtemelen sigara içen ve içmeyenler olarak ikiye ayrılmalıdır.
 
Servis Doktoru : Servis doktoru hastaları muayene etmek için imkana sahip olmalıdır. Yazı masasının yanında raf ve nöbet esnasında dinlenme yatağı olmalıdır. Büyüklüğü takr. 16-20 m² dir.

Steril Çalışma Odası : Steril çalışma odası takr. 10 m² yüzeyine sahip olmalıdır. Donanım sabit raflardan (60 cm derinlikte) veya modüler birimlerden ve mobil depo sisteminden oluşur.

Hasta Banyosu : Yükseltilebilir banyo küvetleri 3 taraftan ulaşılabilir olmalıdır. Tekerlekli iskemle kullananlar için separat duş (1,40 x 1,40 m) mevcut ise, ek duş yerleri olmalıdır.

Teknik Odalar : Her bir serviste elektro alt yapılı küçük teknik odası olmalıdır. Büyüklüğü 8 m² olmalıdır. 

Hasta Dinlenme Odası : Hastaların buluşma noktası olan oturma odasının büyüklüğü takr. 22-25 m² olarak tasarlanmalıdır. Donanımı ev karakteri biçiminde olmalıdır.