BİNA VE ARSA DRENAJLARI
Temel boru hattı binayı terk ettiğinde (topoğrafık duruma göre 0,80 m, 1,00 m , 1,20 m) donma özgünlüğü dikkate alınmalıdır. Bina dışında yer alan borular denince, yatık kesimde binanın çevresi dışında yer alan borular akla gelmelidir. Bodrum tabanı altında bulunan borular bina içinde kabul edilirler. Temel ve toplama boru hatlarının yön değişikliği ancak açısı en fazla 45°'lik hazır dirseklerle yapılabilir. Temel hatların ek parçaları ile birleşmesi mümkün değilse, rögor tertip edilir. Temel ve toplama hatları na ancak 45°'li kollar yerleştirilebilir. Yatık borularda çiftli kolların kullanılması mümkün değildir. Boru hattı, dar olan akış yönüne yerleştirilmemelidir. ( istisna : Bina dışındaki yağmur boruları hariç.)
Pis su akışının tayini, nominal genişliğin belirlenmesine ölçü olan max. düzeyde beklenen pis su akışı vs. ile bu akışın değişik drenaj cisimlerin bağlantı değerleri miktarının eş zamanlılığının dikkate alınmasıyla ve /veya verildiği durumlarda efektif su akışıyla tayin edilmektedir.
Basınç borularının bağlanmasından sonra drenaj tesislerinin ölçümü
Atık su- basınç hattının arkasındaki serbest seviye hatları şu şekilde ölçülmektedir:
a) Yağmur suyu hatlarında Vp pompasının debisi, yağmur suyu akışına Vr eklenmeilidir.
b) Pis su ve karma su hatlarında söz konusu en büyük değer pompa taşıması yada kalan atık su ölçü verici, bu Vp ve Vm nin toplamında temel ya da toplam hattının tam dolumuna ulaşılamadığı varsayımına dayanıyor.
Tam dolumun matematiksel kontrolü, sadece, h/di = 0.7'lik bir dolum derecesi ölçülen hatlarda uygulanabilir. Birden fazla pis su bombası ortak bir temel ya da toplama hattına aktarım yapıyorsa, bombaların toplam debisi indirgenebilir, örneğin diğer pompalar 0.4 Vp ile dikkate alınır.
Pis su hatlarının - bağlantı hatlarının ölçülmesi
El lavabolarının, eviyelerin ve klozetlerin tekil bağlantı hatlarının 3'den fazla yön değişimi (buna kapağındaki eksilme yayı dahil) belirtilememektedir. Bunlarda DN 40 nominal genişliği uygulanabilir. 3'den fazla yön değişiminin olduğu durumlarda, tek bağlantı hattı DN 50'lik bir nominal genişlikle uygulanmalıdır.
Toplama Bağlantıları
Havalandırılmamış toplama bağlantı hatları, DN 50'lik nominal genişliğe sahipse, verim uzunluğu L , artı on uzak mesafedeki tek bağlantı hattına max. 3 m , DN 70'lik nominal genişliğe sahip olanlar max. 5 m ve nominal genişliği DN 100 (klozet bağlantısız) olanlarda max. 10 m olabilir. Yükseklik farkı ise H 1 m' nin altında olmalıdır. DN 50'lik nominal genişlikler toplama bağlantı hatlarında hat uzunluğu Eden 6 metreye kadar, DN7Olik nominal genişliğe sahip olanlarda hat uzunluğu Eden 10'a kadar ve yükseklik farkı H 1'den 31e kadar alçalma mesafesinde, bundan sonra gelen en büyük nominal genişlik seçilir ya da hat havalandırılır. DN 100 nominal genişliğin 5 m'nin üstündeki uzunluğa sahip klozet bağlantıları ve yükseklik farkları H 1 rıı'den veya daha yükseklikteki toplama bağlantı hatlarından havalandırılmalıdır.
Pis Su Alçalma Hattı
Pis su alçalma hattının nominal genişliği min. DN 70'e uygun olmalıdır. Pis su alçalma hatlarının nominal genişliklerine irtibat yüklerinin miktarı koordine edilmiştir. Bu, söz konusu alçalma hattının yüklenebilirliğini belirtmektedir. Fonksiyon arızalarını önlemek için, ayrıca değişik alçalma hatları için bağlanabilir klozetlerin (kısmen katı madde - atık su meydana gelişiyle oluşan drenaj cismi ) sayısı sınırlandırılmıştır. Ayrıca AWs miktarında çıkarılan pis su akışı v.s. olarak verilmiştir. Sekonder havalandırmalı pis su alçalma hatları, ana havalandırmalılara oranla %70 daha yüksek oranda pis su akışını kaldırabilir. Temel ve toplama hatları ( yatay pis su hatları) ( hldr- 0,5)'e göre ölçülmelidir. Yapıların dışındaki temel hatlar DN 50'den itibaren (h/ 0,7)'ye göre ölçülebilirler. Hattın döşeme yerine bağlılığında yapıların içi-dışı işaretlenmiştir. Söz konusu dirsek koymanın altındaki değerler, hatların ölçümlerinde sadece gerekçeli istisna durumlarda ( DIN 1986-1: 1988-6) kullanılabilir.
Buna göre, binaların içindeki ve dışındaki yağmur suyu hatları, esas olarak min. 300 üstü 1/(s.ha)'lık bir yağmur dağıtıcısı ile ölçülmelidir. DIN 1986-1 : 1988- 0.0' a ilaveten olarak, daha büyük iç kısımda yer alan çatı drenajlarında yeterli yedek akışlar eklenmelidir.
Bu düzenlemeler birbirinden farklı olarak :
Yapıların içindeki toplama ve temel hatları için, yerel resmi makamlarla yapılacak bir kararlaştırma sonucu yağmur dağıtıcı ölçümü yapılabileceği gibi, iki sene içindeki beş dakika yağmuru (0.5) da tespit edilebilir.
Bu durumda daha büyük ve alçak çatı drenajları için (yaklaşık 5000 metre kareden itibaren) yağmur olayının aşırı yüklenme hesabının uygulanması gerekir ki, bu da, min. 20 yıldaki r5(005) 5 dakika yağmuru olarak beklenmelidir. Aşırı yüklenme alanının içinde boru hatlarının döşenmesinde meydana gelen reaksiyon güçleri DIN 1986 -1 : 1988-06'ya göre dikkate alınmalıdır.
Sele karşı koruma gereksinimi olmayan yüzeylerin altındaki yağmur suyu temel hatlarında, yağmur dağıtıcı ölçümü, öm. 2001/(s.ha) , azami iki yılın beş dakikalık yağmuru %es) ile yerel resmi makamlarla varılacak bir kararle daha düşük oranda ölçülebilir.
Yağmur dağıtım ölçümlerinde arsa drenajı ve lokal drenaj için farklı ölçüm varsayımlarının neticelendirdiği farklılıklar, yağmur suyunun min. 15 dakikalık yağma süresince oluşan arazideki geciktirme (sızma, sel tehlikesi altında bulunmayan yüzeyler, geciktirme küvetleri vs.) dengelenmelidir.
Özel çatı tipleri, örneğin plana uygun taşma ile, taşma yüksekliğine kadar sızdırmaz yapılmalı ve statik olarak ölçülmelidir.
Basınçlı çatı drenajı
Bu sistem için özel objektif hidrolik bir kesit yapılmalıdır. Basınç drenaj tesisatının ölçümü için yağmur dağ ıtıcı ölçümü man . 300 L(s-ha) olmalıdır. Fonksiyon için gerekli olan akışın bölgesindeki birikme, DIN 19599'a göre akışlann düzenlemelerine uygun ise çatı yüzeyinin taşması olarak nitelendirilmemektedir. Özel çatı tipleri, örneğin plana uygun taşması olanlar, taşma yüksekliğine gelinceye kadar izole edilmeli ve statik olarak ölçülmelidir. Yağmur suyu basınç hatlarının ölçülmesinde kullanılabilir yükseklik en fazla çatı akışı ve geri yığılma yüzeyinin arasındaki mesafedir. DIN1986-1 : 1988-6 , paragraf 6.1.2'deki kaidelere aykırı olan nominal genişliğinin akış yönünde boru hattının indirgenmesi olayı hidrolik kanıt gösterilmesi durumunda gerçekleşebilir. Dışarı akışta, serbest seviye hattı olarak çalışan temel ya da toplama hattına geçiş de, yüksek kinetik enerjinin akış hızının azaltılmasıyla 2,5 metre/ saniye dönüştürülmesiyle kesinleştirilmelidir.
5 dakikalık yağmur dağıtıcısı, zaman katsayısı metodu ile hesaplanmıştır. 5 dakika yağmurlarına örnekler, yılda bir kez yada 20 yılda bir kez yapılan istatistiki çalışmalar sonucu ortaya çıkan ATV föy A118 tablo 15'te görülebilir. Burada özellikle belirtilmesi gereken şey , bu değerlerin o zamana uygun olarak değiştirilmiş yağış alanı değerleriyle tekrar üzerinde çalışılması gerektiğidir. Özel olarak gerekçelendirilmiş istisna durumlarında, ki bu durumlarda yağmur dağıtı cısından sonra arsa drenaj borularının drenaj değerleri ölçülmelidir, ATV - çalışma föyü A118'in son sayısında yer alan değerler dikkate alınmalıdır. Burada, özellikle, Reinhold ve ATV çalışma föyü A118'deki yeni değerlendirmelere göre ve bunun üstündeki zaman katsayı işlemi ile hesaplanmış 5 dakika dağıtıcı hakkında şu hususlar belirtilmelidir.
r15(1) 15 dakika yağmuru , ATV çalışma föyüne göre zaman katsayı işleminde yer sabitesi olarak istatistik açıdan yılda bir kere olmaktadır. Bu yağmur dağıtıcı sadece özel gerekçelendirilmiş istisna durumlarında arsa drenaj hatların ölçümünde kullanılabilir.
r5(0.1) Beş dakika yağmuru , istatistik açıdan iki yılda bir kere geçmektedir.
r5(0.05) Beş dakika yağmuru, istatistik açıdan 20 yılda bir geçmektedir.
Karma su hatlarının ölçümü
Karma su hatlarının ölçümünde ölçü verici karma su akışı Vm, pis su akışı Vs ve yağmur suyu akışı Vr 'nin bileşiminden oluşmaktadır. Yeraltında döşenmiş tüm hatların nominal genişliği min. DIN 100 olmalıdır. Binalarının dışında ve açık akışlı menfeze bağlantılı, karma su için temel hatların nominal genişliği DN 150'den itibaren bulunabilir.
Tek ailelik ve çift ailelik evlerde tesisat odalari gerekli değildir. Ev tesisat odaları bakım müessesesi ile kararlaştırma sonrası planlanmalıdır. Bunlar genel ulaşılabilir odalar (örn. merdiven odası, bodrum girişi) ya da direk dıştan ulaşılabilir odalar olmalıdır. Bu odalar, geçit olarak kullanılmamalı, yapı dış duvarında bulunmalı ve bağlantı hattından geçirilmelidir. Duvar, min. yangın direnç sınıfı F30'a uygun olmalı, kapılar ise min. 65/195 cm olarak tasarlanmalıdır. Merkezi ısıtma bağlantılarında kapılar da dolu kanat kulanılmalıdır. Su ya da merkezi ısı bağlantılarında ise taban akışı gereklidir. Tesisat odası direk dışarıya çıkabilen havalandırma olanağına sahip olmalı, oda sıcaklığı 30°C'yi geçmemelidir. Aynı şekilde, içme suyunun sıcaklığı 25°C'yi geçmemeli, oda dondan uzak tutulmalıdır. Oda büyüklükleri: yaklaşık 30 oturma birimine kadar /merkezi ısıtma yaklaşık 10 oturrna birimi: çap oda genişliği 1,80 m, 2.00 m uzunlukta, 2.00 m yükseklikte olmalıdır. Yaklaşık 60 oturma birimine kadar/ merkezi sıcaklık 30 oturma birimi 1.80 m genişliğinde, 3.50 metre uzunlukta, 2.00 metre yükseklikte olmalıdır.
Etiketler : drenaj